Bodem

De overheid heeft regels opgesteld om de vervuiling van de bodem en het grondwater tegen te gaan. Voor bouwen en verbouwen is veelal een vergunning en bodemonderzoek nodig. De Omgevingsdienst Brabant Noord (ODBN) geeft advies aan gemeenten en provincie over bijvoorbeeld de afgifte van vergunningen en bodemonderzoek. Ook houdt de ODBN toezicht op de naleving van de regels. 

Wetgeving

Per 1 januari 2024 is de Omgevingswet in werking getreden. De Omgevingswet regelt het recht voor de fysieke leefomgeving, waaronder het gebruik van de bodem.   

De Omgevingswet is door het Rijk uitgewerkt in de volgende regelgeving:

  • Omgevingsbesluit
  • Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl)
  • Besluit activiteiten leefomgeving (Bal)
  • Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)
  • Omgevingsregeling

De oude wet- en regelgeving voor bodem is grotendeels opgegaan in de Omgevingswet. In sommige gevallen is Overgangsrecht van toepassing, bijvoorbeeld voor lopende saneringen. 

Meer informatie over de Omgevingswet, waaronder een uitleg voor het bedrijfsleven, is te vinden op het Informatiepunt Leefomgeving

Regels voor activiteiten

In het Bal zijn milieubelastende activiteiten geformuleerd waarvoor algemene regels gelden voor alle partijen die actief zijn in de fysieke leefomgeving – burgers, bedrijven en overheid. Een milieubelastende activiteit is een activiteit die nadelige gevolgen voor het milieu kan hebben. Welke maatregelen u moet nemen bij werkzaamheden in of op de bodem is afhankelijk van de activiteit. 

Gaat u:

  • Graven in bodem met een kwaliteit onder of gelijk aan de interventiewaarde bodemkwaliteit (§ 3.2.21);
  • Graven in bodem met een kwaliteit boven de interventiewaarde bodemkwaliteit (§ 3.2.22);
  • Saneren van de bodem (§ 3.2.23);
  • Grond of baggerspecie opslaan (§ 3.2.24); 
  • Bouwstoffen toepassen (§ 3.2.25);
  • Grond of baggerspecie toepassen (§ 3.2.26);
  • Bodemenergiesysteem aanleggen en gebruiken (§ 3.2.6).

Met het stappenplan (zoek naar: stappenplan milieubelastende activiteit) kunt u uitzoeken welke regels er gelden voor de activiteit die u gaat uitvoeren. Let op: er kunnen meerdere milieubelastende activiteiten gelden in een bepaalde situatie.

Het aanleveren van informatie bij het bevoegd gezag en het doen van meldingen gaat vervolgens via het Omgevingsloket. Het Omgevingsloket is momenteel in ontwikkeling. Kijk op de website van uw eigen gemeente, waterschap of provincie om te zien hoe zij werken met de Omgevingswet.

Uitleg lokaal bodembeleid 

Decentrale overheden kunnen aanvullend regels stellen aan een milieubelastende activiteit. Gemeenten doen dit straks in het Omgevingsplan, provincies in de Omgevingsverordening. 

Vanuit het Omgevingsrecht verhuist een aantal rijksregels naar gemeenten en waterschappen. Deze regels landen in een tijdelijk deel van het omgevingsplan (ook bekend als de ‘bruidsschat’). Uiterlijk 2032 verdwijnen de Bruidsschatsregels en zijn deze opgenomen in de Omgevingsplannen en Omgevingsverordeningen. 

De gemeenten van de regio Brabant Noord hebben op 31 december 2023 de bodemfunctieklassenkaarten en bodemkwaliteitskaarten opnieuw vastgesteld.
Meer informatie over de Nota bodembeheer vindt u op de pagina Lokaal bodembeleid Brabant Noord.

Bodeminformatie opvragen Brabant Noord

Uitgebreide informatie over de bodem in Brabant Noord staat beschreven in het Bodeminformatiesysteem. De informatie van sommige gemeenten is alleen te verkrijgen via de gemeente. Meer informatie vindt u op de pagina Bodeminformatie opvragen Brabant Noord.

Bodemonderzoek en sanering

Wie wil bouwen of verbouwen krijgt in veel gevallen te maken met bodemonderzoek. Dit is ook nodig als u bijvoorbeeld grond wil verplaatsen. Met dit onderzoek wordt vastgesteld of de grond vervuild is en welke maatregelen moeten worden genomen om die vervuiling op te ruimen. Het is niet toegestaan om te bouwen of verbouwen op vervuilde grond of deze grond te verplaatsen. 

Meer informatie vindt u op de pagina Bodemonderzoek en sanering of is te vinden op Bodemplus